WYPŁATA ODSZKODOWANIA

Warunki pienieżnego naprawienia szkody

Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art. 24 § 2 kc poszkodowany wskutek naruszenia dobra osobistego może żądać odszkodowania tylko w przypadku wyrządzenia mu w następstwie takiego naruszenia szkody.

Zasądzenie stosownej sumy pieniężnej, jako zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, możliwe jest jedynie w sytuacjach unormowanych w przepisach art. 444 i 445 kc, a w szczególności możliwe w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, pozbawienia wolności i skłonienia kobiety do poddania się czynowi nierządnemu. W przypadku naruszenia dóbr osobistych dochodzenie odszkodowania może mieć miejsce jedynie wtedy, gdy następstwem tego naruszenia jest szkoda majątkowa (art. 24 § 2 kc).

Zadośćuczynienie

W razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

W zakres pojęcia ochrony dóbr osobistych wchodzi nie tylko ich ochrona niemajątkowa (a więc stosowne oświadczenie), ale też ochrona majątkowa. W ramach żądania udzielenia ochrony majątkowej strona może żądać zadośćuczynienia. Oznacza to, że w razie naruszenia dóbr osobistych żądanie zadośćuczynienia, jest również żądaniem ochrony dóbr osobistych.

Przesłanką roszczenia o zasądzenie odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny (art. 448 kc) jest wina kwalifikowana sprawcy naruszenia dobra osobistego, mianowicie wina umyślna albo rażące niedbalstwo. Zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych (prawa do prywatności i prawa do wizerunku) zwłaszcza w celach komercyjnych nie powinno być tylko symboliczne.

Podstawowym kryterium dla ustalenia wysokości należnego poszkodowanemu zadośćuczynienia jest rozmiar i intensywność doznanej krzywdy, ocenianej według miar obiektywnych, oraz stopień negatywnych konsekwencji dla pokrzywdzonego wynikających z dokonanego naruszenia dobra osobistego, w tym także niewymiernych majątkowo.

W razie naruszenia dobra osobistego dopuszczalna jest kumulacja roszczeń określonych w art. 448 kc.  Sąd nie ma obowiązku zasądzenia zadośćuczynienia na podstawie art. 448 kc w każdym przypadku naruszenia dóbr osobistych. Przy stosowaniu tego przepisu sąd bierze pod uwagę całokształt okoliczności faktycznych, w tym winę sprawcy naruszenia dóbr osobistych i jej stopień oraz rodzaj naruszonego dobra.

Żądanie zasądzenia zadośćuczynienia, wynikające z art. 24 § 1 kc i art. 448 kc nie jest tożsame z żądaniem odszkodowania i spełnia inną funkcję, obejmując głównie cierpienia moralne wynikające z naruszenia dóbr osobistych. Ustalając wysokość należnego zadośćuczynienia należy jednak mieć na względzie wszelkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, a w szczególności istotną w sprawie niniejszej okoliczność, iż w publikacji podano dane osobowe powoda, pozwalające na jego identyfikację w środowisku, co w połączeniu z zawartymi w artykule zarzutami mogło wpłynąć na negatywną ocenę powoda i uzasadniało powstanie u powoda poczucia krzywdy.

Określenie „odpowiedniej” sumy zadośćuczynienia przyznawanego na podstawie art. 448 kc wymaga rozważenia wszystkich okoliczności sprawy, w szczególności rodzaju naruszonego dobra i rozmiaru doznanej krzywdy, intensywności naruszenia oraz stopnia winy sprawcy, a także sytuacji majątkowej zobowiązanego.